Nog steeds kritiek op klachtbehandeling door de politie

Uit overzicht blijkt: in 7 van de 10 onafhankelijke klachtencommissies hebben ook oud-politiemensen zitting

Gepubliceerd: 12 Aug 2017

Over de klachtencommissie

Elke eenheid van de politie heeft een onafhankelijke klachtencommissie die de politiechef kan adviseren over het oordeel over een klacht. Dat gebeurt wanneer een burger niet tevreden is over de afhandeling van een klacht door de klachtbehandelaar. De commissie bestaat uit leden die niet voor de politie werken. Veel van hen werken als rechter, advocaat of bij gemeenten. De leden worden benoemd door de Minister van Veiligheid en Justitie. Hij wordt daarover geadviseerd door de klachtencommissie, de politiechef, de regioburgemeester en de hoofdofficier van justitie. Sinds onze kritiek over de samenstelling van de leden wordt er bij de selectie van nieuwe leden gestreefd naar een zo divers mogelijke samenstelling.

Eerdere kritiek

Tijdens ons Controle Alt Delete evenement in de Melkweg in 2014 onderzochten we de klachtenprocedure. Een van de (vele) kritiekpunten die we identificeerden had betrekking op transparantie over de leden van de klachtencommissie: er is geen overzicht van wie er in de commissies zit en wat hun achtergrond is.

Publiek overzicht

Inmiddels is er een publiek overzicht op het internet met een overzicht van de samenstelling van de klachtencommissies in 2016. De enige gegevens die ontbreken zijn die van de politie Amsterdam, deze zijn volgens de website op te vragen.

De klachtencommissie is bedoeld om burgers een onafhankelijke beoordeling van een klacht te bieden als het na een bemiddelingsgesprek niet gelukt is om er uit te komen. Let op: onafhankelijke beoordeling. In hoeverre is onafhankelijkheid te waarborgen met oud-politiemensen? Uit dit overzicht blijkt dat in zeven van de tien klachtencommissies voormalige politiemensen zitting hebben.

In Midden Nederland bijvoorbeeld, is de commissie als volgt samengesteld:

Dhr. dr. G. Mik: voormalig burgemeester, Dhr. mr. B.W. Hopperus Buma: honorair officier van justitie, Mw. mr. E.J. van Rijssen: rechter rechtbank, Mw. T. van der Stroom-van Ewijk: voormalig burgemeester, Mw. C.E.J. Verhagen: voormalig plv. districtschef politie, Mw. M.T. Fraenk: kwaliteitsmedewerkster gemeente, Mw. mr. F. Arichi: senior jurist bij een ministerie + rechter-plaatsvervanger rechtbank, Mw. M.C.E. Heuvelmans: manager gemeente.

Publiek overzicht baart zorgen

We zien onder andere een voormalig districtschef politie, een officier van justitie, twee voormalige burgemeesters en rechters.

Het is evident dat oud-politiemensen geen zitting behoren te hebben in de onafhankelijke klachtencommissie. Maar waarom zitten er burgemeesters en officieren van justitie in de klachtencommissies?

Officieren van justitie vallen onder dezelfde minister van Justitie als de politie. Officieren van justitie werken samen met de politie. Elk politieonderzoek staat onder leiding van een officier van justitie waaronder het voor de rechter brengen van verdachten.

Ook bij burgemeesters zetten wij vraagtekens. Zij werken samen met de politie en de hoofdofficier van justitie bij het handhaven van de openbare orde (de driehoek). Zij hebben in hun (voormalige) werk vaak heel nauw samengewerkt met de politie.

Naast voormalige politieagenten zijn naar onze mening ook (voormalige) burgemeesters en officieren van justitie geen logische keuze om zitting te nemen als ‘onafhankelijk’ lid van de klachtencommissie. Eerder stelden we dat de klachtenprocedure voor 94% niet-onafhankelijk is. Na het lezen van het publieke overzicht van de leden van klachtencommissies, zullen we dit percentage zullen moeten ophogen.

Doe mee

Zet je in tegen etnisch profileren en buitenproportioneel geweld