Code Blauw – The Revolution

Ondanks de code rood melding vanwege de sneeuwval en gladheid organiseerde Controle Alt Delete haar vijfde jaarlijkse evenement op maandag 11 december in de Melkweg in Amsterdam.

Gepubliceerd: 12 Dec 2017

Deze koude decemberavond stond in het teken van het terugblikken op 5 jaar in de strijd tegen etnisch profileren. Ondanks de extreme weersomstandigheden is het Controle Alt Delete gelukt om ruim 150 burgers en politie samen te brengen.

Verandering

De toon werd gezet door Big Boy Caprice die de avond opende met een ontroerende versie van Sam Cooke’s ‘A change is gonna come’, terwijl een groep bezoekers het podium vulden. In 2013 heeft Controle Alt Delete samen met Amnesty het fenomeen etnisch profileren op de politieke agenda gezet maar deze strijd wordt al veel langer gevoerd.

Gemaakte afspraken zijn nagekomen

Tijdens de bijeenkomst zijn interne documenten van de politie publiekelijk gemaakt. Deze laten zien dat de politie eindelijk de strijd aangaat tegen etnisch profileren en drie ingrijpende beleidsveranderingen doorvoert. Het nieuwe beleid is verwerkt in een handelingskader dat politieagenten instructies geeft voor het uitvoeren van proactieve controles. De drie ingrijpende veranderingen zijn: 1) de politie hanteert dezelfde definitie van etnisch profileren als Controle Alt Delete 2) oververtegenwoordigd in de misdaadstatistieken mag geen argument zijn voor politiecontrole en 3) agenten mogen niet meer werken met daderprofielen waarbij mensen gecontroleerd worden omdat ze eruitzien als ‘typische’ daders.

Beleid vs praktijk

De politie heeft revolutionaire stappen gemaakt door haar beleid aan te passen, echter hoe vertaalt dit zich in de praktijk? Tijdens het eerste tafelgesprek met cultureel antropoloog Sinan Çankaya en Peter Slort, portefeuillehouder diversiteit bij de Nationale Politie, was de implementatie van het nieuwe beleid onderwerp van het gesprek. Tijdens het gesprek kwam naar voren dat dit handelingskader het nieuwe beleid van de politie vormt, echter dat trainingen in het volgen van dit beleid niet verplicht worden. De politie opperde dat de agenten het zelf moeten willen, wil er gedragsverandering plaatsvinden. Hierover reageerde het publiek erg ontevreden. Sinan gaf aan dat tot op heden de intrinsieke motivatie van de politie er niet toe heeft geleid dat er verandering plaatsvindt, dit is pas in gang gezet na druk van buitenaf.

Discussie over insteek monitoring van controles

Een van de instrumenten waar Peter Slort over te spreken is, is MEOS. In dit systeem kunnen agenten voorafgaand aan een staandehouding zien hoe vaak iemand al gecontroleerd is en hoe vaak een proces-verbaal is opgemaakt. Vanaf februari 2018 gaat de nationale politie de MEOS-app testen op tien teams, zo vertelde Peter Slort. Met deze app wordt bijgehouden welke burgers door politieagenten worden gecontroleerd en hoe vaak. Een directe reactie van Sinan en het publiek was de volgende vraag: "Waarom wordt de MEOS-app niet gebruikt om te controleren hoe vaak agenten burgers onterecht staandehouden, in plaats burgers met een extra systeem te controleren?". Sinan benadrukte de noodzaak voor systematische monitoring van politiecontroles en burgers uit het publiek lieten weten dat transparantie en kwetsbaarheid vanuit de politie noodzakelijk is met betrekking tot de stappen die zij nemen.

Impact en vertrouwen

Tijdens het tweede tafelgesprek werd met Mo Anouar (Controle Alt Delete), Mitchell Esajas (New Urban Collective) en Dino Suhonic (St. Maruf) gesproken over de impact van etnisch profileren en het vertrouwen in de politie. Opnieuw sprak het publiek haar ontevredenheid uit over het feit dat de politie de MEOS-app weigert in te zetten om politieagenten te controleren op effectiviteit. Mo Anouar sloot zich hierbij aan: “Als schoonmaker word ik vaker en strenger gecontroleerd door mijn werkgever dan als politieagent, terwijl er bij het werk van een politieagent veel meer mis kan gaan.” Mitchell en het publiek gaven aan dat het vertrouwen in de politie daalt door acties zoals het verbazingwekkende optreden van de politie tijdens de wegblokkade en het ontnemen van het demonstratierecht in Dokkum. Een leerkracht maatschappijleer uit het publiek gaf aan dat deze gebeurtenissen bij veel mensen het vertrouwen in de politie heeft weggenomen. “Hoe moet ik aan mijn leerlingen verkopen dat de politie rechtvaardig handelt, als zoiets gebeurt? Zij snappen het niet en ik snap het ook niet!”

Effectiviteit

Ten slotte maakte Cemil Yilmaz de politie tijdens het derde tafelgesprek duidelijk dat het van belang is om met de MEOS-app te meten, want meten is weten. Wie wordt er staande gehouden? Waarom? Wat is zijn/haar etniciteit? en waar heeft de controle of staandehouding toe geleid?" Bas Böing, programmaleider van de politie, wil deze gegevens ook graag boven tafel hebben echter er blijken nog wat haken en ogen aan te zitten. Wat er dan wel mogelijk is? Dat weten we (nog) niet omdat de directeur Politieel beleid en Taakuitvoering bij Ministerie Justitie en Veiligheid, helaas niet aanwezig kon zijn vanwege de slechte weersomstandigheden. Er is met hem afgesproken dat we deze vraag en meer aankomende week met hem gaan bespreken en hier een terugkoppeling over geven.

Nieuwe afspraken

Gedurende de avond heeft Controle Alt Delete samen met het publiek de volgende afspraken kunnen maken met de politie:

  • Peter Slort gaat samen met Controle Alt Delete praten over het inzien en eventueel aanpassen van functioneringsformulieren met betrekking tot de bejegening van burgers.
  • Het curriculum van de politieacademie wordt gedeeld met eenieder die dit wil inzien.
  • Over een jaar gaat de politie een feitelijk inhoudelijke terugkoppeling geven op de ruim dertig klachten jegens de politie, die onlangs zijn ingediend bij Controle Alt Delete.

Tot slot

De avond werd verzorgd door indrukwekkende optredens van Guillermo ‘Gimotion’ Blinker, Dean Arma en Atta de Tolk. Ondanks het feit dat er nog veel werk aan de winkel is, resulteerde het jaarlijkse Controle Alt Delete event wederom in een geslaagde avond. Bij deze willen wij Sinan Çankaya, Peter Slort, Bas Böing, Mitchell Esajas, Mo Anouar, Dino Suhonic, Guillermo Blinker, Dean Arma en Atta de Tolk hartelijk bedanken voor hun waardevolle bijdrage op deze avond. Bovenal gaat onze oprechte dank uit naar alle mensen die de extreme sneeuwval hebben getrotseerd om aanwezig te zijn op deze betekenisvolle avond, in de strijd tegen etnisch profileren.

Doe mee

Zet je in tegen etnisch profileren en buitenproportioneel geweld